W dniach 28, 30 września 2021r. i 5 października 2021 r. uczestniczyliśmy w szkoleniu z zakresu koncepcji Smart Village w ramach działania Leader. (smart village – inteligentna wioska)
Szkolenia zorganizowane zostały przez Krajową Sieć Obszarów Wiejskich oraz Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Warszawie i odbywały się w formule online .
Zakres tematyczny szkolenia to m.in.:
Czym jest koncepcja Smart Village, jej historia oraz rekomendacje wypracowane w Polsce wobec idei Smart , na czym polega wsparcie z zakresu koncepcji Smart Village w ramach działania LEADER w okresie przejściowym i w przyszłości. Moderatorem szkolenia był dr hab. Sławomir Kalinowski, prof. Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk.
….”CZYM JEST INTELIGENTNA WIEŚ (SMART VILLAGE)?
To koncepcja, która ma inspirować do zmian i znajdowania konkretnych sposobów na zrównoważony rozwój wsi. Konkretnych – to nie znaczy wyznaczonych i nakazanych. Przeciwnie, jednym z najważniejszych założeń inteligentnych wsi jest podejmowanie przedsięwzięć w odpowiedzi na potrzeby członków społeczności i z ich inicjatywy. Opisy nadesłane w konkursie „Moja SMART wieś”, pozwalają zorientować się, jak rozumiana jest ta koncepcja w Polsce.
Przedsięwzięcia zgodne z ideą smart village powinny w sprytny sposób wykorzystywać innowacje społeczne i technologiczne, poprawiając jakość życia całej społeczności. Powinny jednocześnie pozwalać na zmniejszenie kosztów (zarówno finansowych, jak i obciążenia ludzi i środowiska) poprzez mądre wykorzystanie zasobów i infrastruktury. Mogą dotyczyć wszelkich aspektów życia społeczności, m. in. transportu, wykorzystania odnawialnych źródeł energii, edukacji i podnoszenia świadomości mieszkańców, ochrony zdrowia i opieki nad osobami niesamodzielnymi, przedsiębiorczości, pracy i źródeł utrzymania, produkcji żywności, estetyki i wykorzystania przestrzeni, zarządzania. Ostatecznie jednak rozwój inteligentnych wsi powinien być całościowy i dotyczyć wszystkich sfer życia wspólnych dla mieszkańców.
Choć koncepcja smart village łączy stare prawdy,(że trzeba dbać o wspólne dobro, nie można niszczyć przyrody i warto być pomysłowym) jest nowa – w Europie ludzie dopiero dyskutują, jak ją sformułować i włączyć w plan finansowania rozwoju wsi. Jedną z unijnych instytucji, która się tym zajmuje, jest Europejska Sieć Rozwoju Obszarów Wiejskich (ENRD). Ważnym doświadczeniem, na którym opiera swoje analizy, jest program LEADER.
ENRD jako czynniki sprzyjające wprowadzaniu idei „smart village” w życie wymienia:
– dostęp do wiedzy, w tym w lokalnych i ponadlokalnych centrach (ang. hub) oraz poprzez pośredników („brokerów informacji”),
– wspieranie procesu wprowadzania zmian i współpracy mieszkańców przez odpowiednio przygotowane osoby (facylitację),
– współpracę i partnerstwa na rzecz innowacji,
– włączanie w działania różnych sektorów, instytucji, organizacji i ludzi,
– elastyczność w finansowaniu i łączenie różnych źródeł finansowania.
Jako wyzwania wymienia depopulację i problemy ekonomiczne niektórych obszarów wiejskich, brak kompetencji i wiedzy oraz luki w systemach przekazywania informacji, a także, w różnym stopniu dotykające różne obszary wiejskie, ograniczenia w dostępie do szerokopasmowego internetu, innej infrastruktury i publicznej komunikacji….” (źródło : Fundacja Wspomagania Wsi)
